Opis
Čarls Darvin je sigurno najveći naučnik sa područja bioloških nauka koji je znatno uticao na dalje tokove razvitka drugih nauka, posebno filozofije, psihologije i sociologije. Ovo izdanje je posvećeno jubilarnom obeležavanju 200 godina od rođenja velikog naučnika i 150 godina teorije evolucije.
Čarls Robert Darvin (engl. Charles Darwin; Šruzberi, 12. februar 1809 — Daun, 19. april 1882) je bio britanski biolog, prirodnjak i geolog, koji je postavio temelje moderne teorije evolucije po kojoj se svi životni oblici razvijaju putem prirodne selekcije. On je utvrdio da su sve životne vrste proizašle tokom vremena iz zajedničkog pretka, i u zajedničkoj publikaciji sa Alfred Rasel Volasom uveo je svoju naučnu teoriju da taj obrazac grananja evolucije proizašao iz procesa koji je on nazivao prirodnom selekcijom, u kome je borba za opstanak imala sličan efekat sa veštačkoj selkciji koja se primenjuje pri selektivnom uzgoju.
Darvin je objavio svoju teoriju evolucije sa uverljivom evidencijom u svojoj knjizi O poreklu vrsta iz 1859. godine, prevazilazeći naučno odbijanje ranijih koncepta transmutacije vrsta. Do 1870-ih, naučna zajednica i znatan deo javnog mnjenja su prihvatili evoluciju kao činjenicu. Međutim, mnogi su favorizovali alternativna objašnjenja i tek je nakon pojave moderne evolucione sinteze u periodu od 1930-ih do 1950-ih ostvaren je širi koncenzus u kome je prirodna selekcija osnovni mehanihzam evolucije. U modifikovanom obliku, Darvinovo naučno otkriće je ujedinjavajuća teorija nauka o životu, koja objašnjava raznovrsnost života.
Darvinov rani interest u prirodu doveo je do njegovog zanemarivanja medicinskog obrazovanja na univerzitetu u Edinburgu; umesto čega se angažovao u istraživanju morskih beskičmenjaka. Studije na univerzitetu u Kembridžu (Hristov koledž) osnažile su njegovu strast za prirodnim naukama. Njegovo petogodišnje putovanje na HMS Biglu uspostavilo ga je kao eminentnog geologa čije obzervacije i teorije su podržavale Čarls Lajelove uniformističke ideje, a objavljivanjem žurnala putovanja je stekao slavu popularnog autora.
Zaintrigiran geografiskom distribucijom divljih životinja i fosila koje je sakupio tokom putovanja, Darvin je počeo sa detaljnim ispitivanjima i 1838. godine je proizveo teoriju prirodne selekcije. Mada je on diskutovao svoje ideje sa nekoliko prirodnjaka, njegova ekstenziva istraživanja su zahtevala vreme i njegov geološki rad je dobijao prioritet. On je pisao svoju teoriju 1858. godine kad je od Alfreda Rusela Volasa dobio esej kojim je opisana ista ideja, što je podstaklo neposrednu zajedničku publikaciju njihovih teorija. Darvinov rad je uspostavio evolucionarno nasleđivanje sa modifikacijom kao dominantno naučno objašnjenje diversifikacije u prirodi. Godine 1871 je on izučavao ljudsku evoluciju i polni odabir u radu The Descent of Man, and Selection in Relation to Sex, čemu je sledio rad The Expression of the Emotions in Man and Animals (1872). Njegova istraživanja biljki su objavljena u seriji knjiga, i u njegovoj finalnoj knjizi, The Formation of Vegetable Mould, through the Actions of Worms (1881), u kojoj je izučavao gliste i njihov uticaj na zemljište.
Darvin se smatra jednim od najuticajnih ličnosti u ljudskoj istoriji, i odata mu je počast sahranjivanjem u Vestminsterskoj opatiji.
